Banner

Banner

Thursday, 29 September 2022

The ways of the lotus


Trope and symbol
rises now and now reclines
in the currency of power
and yet so  non-aligned,
bloomage of an artist’s imagination
watered by histories
and preferred extrapolation —
the unpaid stamp-duty
of commissioned omission
and republics squandered;
pavements meanwhile
agitate for compensation
speak of narratives obscured
the footnoted stories of the submerged
the roots that sifted soil
picked nutrients
made for fragrance and texture
and reed songs wrecked
by excessive love
equal to hatreds unresolved;
and as for the lotus
through abstraction and misrepresentation
away from metropole and galleried effusion
it rises, the lotus does
as it has, as it must,
again and again.
  

To my Kolombian lover

Surreal and amazing is this sunset
the moonrise and the dawn
dressed as they are
in the colors of your radiance
the radicalism you had
for so long hidden from me


And as you sing love songs
of tomorrows and tomorrows
the fragrance of roses
having wafted over barricades
and perfumed Parliament
your voice is a garden of love
whose petals were until now unknown

Your Sri Lankan flag flutters
in defiance and hope
and makes me tremble
putting to shame your fingers
gaze and words
as they caressed my heart
all these years of knowing and loving

And I remember those other times,
not too long ago,
when you spoke of symbol and trope
and with fine ideological blade deconstructed,
skinned a lion, blunted a sword
mixed colors so ratios were blurred
and in the name of 'Sri Lanka'
you assigned to each religion a single vote
and a single vote too to each ethnic group

And I remember those other times,
again not too long ago
when selling off national assets
as per Bretton Woods diktat
went unnoticed
'countries are markets,
boundaries meaningless'
so the economists said
and you, my love,
in the wisdom acquired
from geographies and coffee shops
where ladies and gentlemen
so refined with classical western culture
civlized by the Greek and the Romans
quoted Keats, Shakespeare and Wordsworth
and sometimes even Marx, Althusser, Lacan and Gramsci
you, my darling,
were not perturbed,
but that was then,
way back then.

Countries are markets and toys
histories irrelevant, heritage too
except of course the homeland discourse
when the doctrine of unboundedness was shelved
to accomodate the carving of a map
to placate a thug

The flag is now wrapped around your waist
what a garment, what a lovely sight
never have you looked this beautiful, my love

'system-change, system-change,' the slogan screams,
and I applaud, eyes shining, voice breaking,
remembering all those years and even yesterday
of badmouthing individual or party,
blaming politician and policy
but holding in reverence, never touching
'the system'

The system was and is invisible
but not unidentifiable, as you now know
and when we send it home, so to speak,
out will go capitalism
out too the IMF option,
out will go exploitation
out will go the neoliberalist lie
out will go privilege
out too the lifestyles
that system rewarded you with
yes, with tax-breaks and easy-paths
to certificate, profession and career
and Colombo will be swept over by the rabble
the baiyas and godayas and others outdated
the uncivilized riff-raff providing sneer-content
for Puswedilla and his ancestors

My dearest, the road to Tomorrow
is not a superhighway, this you know,
there will be tear-gas, water-cannons and baton-charges
there will be arrests and detention,
perhaps torture and death

I hope not, sweetheart
if the long march against all tyrannies
and not those comfortably selected
takes you to unhappy places,
the barricades or a police cell
if you are shackled in some K-point
the torture-death chambers
that mimic the political architecture of the late eighties
you might find people unlike any you've seen before
people whose body-odour and crude-words
are signatures of class
identifiers that locate them
and of course you,
whispering 'this is what the system is all about comrade'

They might ask about police brutality
'Lasantha, Lasantha Wickramatunga'
I am sure you won't forget that name,
but you would also enumerate thus:
'Manjula Asanka and Raseen Chintaka of Boossa,
Appuhamuge Edward of Hunumulla,
Magoda Pathirage Hema Vipul
Sathasivam Madism of Karadiyanaru,
Manjula Prabath Wijewardena, Mawanella,
Chadik Syman Wickramarachchi, Peliyagoda
Sunanda Dias, Gampaha
Nadaraja Karan and Pavun Raj Sulakshan,
Sumith Prasanna Munasinghe, Embilipitiya.'

'From 88-89?' they might ask,
but you can tell them,
'no, they belong to Yahapalanaya times'

And then they'll ask,
'How about 88-89 sahodariya,
do you know who died?'
'Why,' you would reply, 'Richard, Richard De Soyza!'
But before they can interject, you would add
'And not just him
for there was Ranjithan Gunaratnam,
indeed just one Richard there were 60,000 Ranjithans.'

For now you see,
and now you know
and thus we grow,
you and I
and all of us,
through innocence and ignorance
arrogance and conviction,
from darkness to light
slumber to wakefulness
selectivity to the overall
beyond comforts and comfort zones
in the necessary radicalization
that leaves far behind
precipitating factors
and misbegotten rewards,
the yield of class and class privilege

Surreal and amazing is this sunset
the moonrise and the dawn,
dressed as they are
in the colors of your radiance
the radicalism you had
for so long hidden from me
or which I never had eyes to see,
but now you see
and I do too
and that all the difference makes.

Friday, 29 July 2022

ස්වර්ණවන්නියේ සයිමන්




 

 

 

 

 

 

 

එසේ සිදුවිය එය,
සයිමන්
වන්නි අම්මාගේ
තන් පුඩු තොලගාමින්
කැඳවුයේ සාරයයි මහා පොළොවේ
සභ්‍යත්වයන් පෙරළා
ජීවිතයේ පෙළයි නෙළුවේ
දඩයක්කරුවන් මෙන්ම බෝධිසත්වයන් ගැනද
යුක්තියේ රිසිවරුද
රිසිවරයන්ගේ අතපසුවීමද
දේශපාලනයද කවියද
පැවැත්ම සහ චලනයද
අපහාසයද ලක්වූවන්ද එයට
උරා බිව් ඔහු
මෙසේද සටහන් කළේය:
'වසලයාද බ්‍රාහ්මණයාද ඔබමැයි --
එබැවින් රිසි සේ ජීවත්වනු මැන
ස්වර්ණවන්නියේද සිදාදියේද,
අපැහැදිලි මෙන්ම පැටලුනු නිවෙස් තුල --
අසඩක් නොවේය මම.'

මා තනිව සිටියදී




 

 

 

 

 

"මා තනිව සිටියදී මම මගේම මිතුරිය වෙමි" -- සිබිල් වෙත්තසිංහ

මා තනිව සිටියදී
කුඩා දැරියක්
නියරක් දිගේ දිව විත්
ඇලක් තරණය කොට
දෑතේ එල්ලී
සෙල්ලම් ගෙවල් සහ පුච්චපු කොස් ඇට වලින්ම සැදුනු  
තැඹිලි-දවස් වෙත කැඳවන්නී

තනිව සිටියදී
යුගයෙන් යුගයට යමි
කිසිදා මහළු නොවන දෑස් සොයමි
අත්තම්මාගේ ආදරය ද
අම්මාගේ ඔවදන් ද නෙලා ගනිමි
මැසිවිලි සහ කඳුළු අවසන
දැවටෙමි අහල පහළ
ඔවුන් ගේ දොර වැඩ වල
මා ඔවුන්ගේ ආරක්‍ෂිත දෑස් තුල

තනිව සිටියදී  මා
විදෙස් බල පත්‍රය වීසි කරමි කැළණි ගඟට,
හංවැල්ලෙන් ගුවන් ගත වෙමි
එකතු වෙමි උද්ඝෝෂණ, රැස්වීම් සහ පාගමන් වලට
තේ කඩවල අල්ලාප සල්ලාප අතර
ඈත අතීතයෙන් එන අනාගතයට උරුම
ආදරවන්තයින්, ආදරය සහ රාගය
පිරිමදිමි, සිත්තම් කරමි
 
තනිව සිටියදී මා
දොලගලක් වෙමි පෙරළෙන
පාපැදියක දම්වැලෙන් ඝර්ෂණය සොයා ගනිමි
මෙතෙක් නොදුටු
රවී-ක්ෂිතිජ රංගන   
රඟදක්වන තෙක්
ඉවසා සිටිමි.

ඔබේ ඇද කුද


හිස් කැටපතක් සහ ඔබගේ විනාසකාරී ගති පැවතුම්
ඇතොත් එකිනෙක මුණ ගැසෙන මොහොතක්
ඇරඹෙනු ඇත එතැනින් නිර්මාණකරණය
එයම වේ කැටයම ද කලාවද

පුරුදු වන්නට මැස්ම
ඇවැසිය ඉරුණු රෙදිකඩක්
ඇඳුම් මසන්නා ට
යළි යළිත් කැපිය යුතු වෙය
රුක් කඳ
ඉස්තරම් වඩු කම් පිණිස

ඇවැසිය බිඳුණු අස්ථියක්
වෙදකම් පිණිස වෙදදුරුට
නැගෙනු වස් කිත් යසස්
ඇවසිය ඔබේ නෙක ඇද කුද

-- ජලාල්උද්දින් රූමි
(පරිවර්තනය:මාලින්ද සෙනෙවිරත්න. සංස්කරණය: සුනන්ද කරුණාරත්න)

අරගලයේ ඝනකම්

 


 

 

 

 

 

 

 

ආදරයෙන්ම පිරවූ බඳුනකි
වෛරයේ හලාහල විස බිඳු
එකතු වූයේ පසුවයි
ඒ ආදරණීය අරගලකරුවන්ද
ආදර වේශයෙන් ආ වෛරක්කාරයන් ද
සතුරා ද මිතුරා ද
මිතුරු වෙසින් ආ සතුරා ද
නොදනිමි
නොඅසමි
වෛරය ආදරයෙන් වෙලා ගත්තේ
ආදරයයි
ආදරයද ආදරයෙන් සිප ගත්තේ වෛරයයි
දියරයේ පැහැය වෙනස් වී ඇත
එහි සුවඳ ගිලිහී ගොසිනි
ආදරයද
වෛරයද
ආදරයේ නාමයෙන් වෛරයද
අමුවෙන්ම බඳුනට එකතු වේ
වඩා ගණකම් ආදරයද
වඩා ඝනකම් වෛරය ද
නොදනිමි!
නොඅසමි!

[ඇද කුද පෙන්වා දී වඩා සුමට ලෙස සංස්කරණය කළ මා මිත්‍ර සුනන්ද කරුණාරත්නට කෘතඥ වෙමි]

 

Monday, 20 June 2022

Simon of the Swarnavanni

 


 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
And so it came to pass,
Simon, his lips fastened
on Vanni Amma's teat
drank long and deep 
drew from the breast of the land
stories matured
in civilizational turn
of hunters and the hunted,
of judicial wisdom and error
the politics and poetics
of being and becoming,
insults and the insulted
humiliation and the humiliating
and with so many words said thus:
'thou art hunter, thou art bodistva
vasala and brahmana --
live as you will
in the Swarnavanni and sidadiya
in unclear and intertwined residency --
I do not judge nor comment.'

[Read also, 'For Simon']